Datierung: 1146 04 24
Ausstellungsort: Sutri
Eugenius episcopus seruus seruorum Dei. Dilectis in Christo filiabus Mariae abbatissae monasterii beatae Mariae, quod in silua Nidi Merli situm est, eiusque sororibus tam praesentibus quam futuris regularem uitam professis in perpetuum. Quoniam sine uerae cultu religionis nec caritatis unitas potest subsistere nec Deo gratum exhiberi seruitium, expedit apostolicae auctoritati religiosas personas diligere et earum quieti paterna sollicitudine prouidere. Eapropter, dilectae in domino filiae, praedecessorum nostrorum faelicis recordationis Calixti et Innocentii Romanorum pontificum uestigiis inherentes necnon uenerabilis fratris nostri Gaufridi Burdegalensis archiepiscopi precibus inclinati uestris iustis petitionibus dementer annuimus et praefatum beatae Dei genitricis semperque uirginis Mariae monasterium, in quo diuino mancipatae estis obsequio, sub beati Petri et nostra protectione suscipimus et praesentis scripti priuilegio communimus. Statuentes, ut quascumque possessiones, quaecumque bona idem monasterium in presentiarum iuste et canonice possidet aut in futurum concessione pontificum, liberalitate regum, largitione principum, oblatione fidelium seu aliis iustis modis praestante domino poterit adipisci, firma uobis uestrisque succedentibus et illibata permaneant. In quibus haec propriis duximus exprimenda uocabulis: ecclesiam sanctae Mariae in Scotia in episcopatu Nannetensi sitam, in episcopatu eodem ecclesiam sanctae Radegondis et ecclesiam Sanctae Honorinae cum pertinentiis earum; in episcopatu Corisopitensi ecclesiam sanctae Mariae de Aquilonia cum pertinentiis suis; in episcopatu Uenetensi ecclesiam sanctae Mariae, quae uocatur Locus Mariae, cum pertinentiis suis; in episcopatu Aletensi ecclesiam sancti Sansonis de Teloio et ecclesiam sancti Germani cum pertinentiis earum; in episcopatu Redonensi ecclesiam sancti Macuti in silua, quae dicitur Titia, cum pertinentiis suis et hospitalitatem, quae uocatur Butulus Guiguemet, cum pertinentiis suis; in episcopatu Cenomanensi ecclesiam sanctae Mariae, quae dicitur Fons sancti Martini, cum pertinentiis suis; in episcopatu Turonensi ecclesiam sanctae Mariae Magdalenae, quae dicitur Fraxinea; in episcopatu Andegauensi elemosinariam Halenodii cum pertinentiis suis, ecclesiam sancti Iacobi de Lateio et ecclesiam eiusdem apostoli, quae uocatur Petra Alberica, cum pertinentiis suis; in episcopatu Pictauiensi ecclesiam sanctae Mariae Magdalenae, quae dicitur Fulgerosa, cum pertinentiis suis. Sane laborum uestrorum, quos propriis manibus aut sumptibus colitis, siue de nutrimentis uestrorum animalium nullus omnino a uobis decimas exigat. Praeterea ut diuinis famulatibus liberius ualeatis insistere, sancimus, ut nulli archiepiscopo aut episcopo uobis inuitis in eodem monasterio missas publicas liceat celebrare, ne forte in uestris recessibus popularibus occasio praebeatur ulla conuentibus neque occasione colloquiorum communium siue iudiciorum faciendorum seu ecclesiasticorum ordinum celebrandorum uel quolibet alio modo quies uestra perturbetur uel idem locus quibuslibet expensis seu frequentia hominum praegrauetur. Prohibemus etiam, ut nulli post factam in eodem monasterio professionem absque abbatissae et capituli sui permissione liceat discedere; discedentem uero nullus audeat retinere. Obeunte uero te nunc eiusdem loci abbatissae uel tuarum qualibet succedentium nulla ibi qualibet subreptionis astutia seu uiolentia praeponatur, nisi quam sorores secundum Deum et beati Benedicti regulam prouiderint eligendam. Sepulturam quoque ipsius loci liberam esse concedimus, ut eorum, qui se illic sepeliri deliberauerint, deuotioni et extremae uoluntati, nisi forte excommunicati sint, nullus obsistat, salua iustitia matricis ecclesiae. Decernimus ergo, ut nulli omnino hominum liceat praefatum monasterium temere perturbare aut eius possessiones auferre uel ablatas retinere, minuere seu quibuslibet uexationibus fatigare, sed omnia integra conseruentur eorum, pro quorum gubernatione et sustentatione concessa sunt, usibus omnimodis profutura, salua sedis apostolicae auctoritate et diocesanorum episcoporum canonica iustitia. Si qua igitur in posterum ecclesiastica secularisue persona huius nostrae constitutionis paginam sciens contra eam temere uenire tentauerit, secundo tertioue commonita, nisi reatum suum congrua satisfactione correxerit, potestatis honorisque sui dignitate careat reamque se diuino iudicio existere de perpetrata iniquitate cognoscat et a sacratissimo corpore ac sanguine Dei et domini redemptoris nostri Iesu Christi aliena fiat atque in extremo examine districtae ultioni subiaceat. Cunctis autem eidem loco iusta seruantibus sit pax domini nostri Iesu Christi, quatenus et hic fructum bonae actionis percipiant et apud districtum iudicem praemia eternae pacis inueniant. Amen.
Ego Eugenius catholice ecclesie episcopus.
Dat. Sutrii per manum Roberti sancte Romane ecclesiae presbiteri cardinalis et cancellarii VIII kal. maii, indictione VIIII, incarnationis dominice anno Mo. Co. XLo.VIo, pontificatus uero domni Eugenii III pape anno secundo.