Testament eines Ehepaares, gemäß römischem Gesetz in die
QUALITER IN UNUMaUNUM] UNO P16a, Lin, Udd VOLUMINE TESTAMENTUMbTESTAMENTUM] TESTAMENTO Le1, Zeu; VIRI ET UXORIS TESTAMENTUM Lin PERSONAcPERSONA] PERSONE Le1, Zeu; fehlt Lin CONDATUR
Regnante in perpetuo Domino nostro Iesu Christo, qualibetdqualibet] lies quolibet [loco] (vgl. Lex Ribuaria 49,1, MGH LL nat. Germ. 3,2 S. 100: in qualibet loco eum invenerit); loco ill. Lin anno illoeillo] so P12; il̅l Le1; il̅ P16a; ill. Lin regnante illo rege,fillo rege] rege il̅l Le1; il̅l r. P12; nur rege P16a; illo rege Lin; rege illo Udd, Zeu sub diegdie] diae Le1, Udd, Zeu illohillo] so P12; il̅l Le1; il̅ P16a; illa Lin ego illeiille] so P12; illi Le1, Udd, Zeu; il̅ P16a; ill. Lin et coniux mea illa,jilla] il̅ P16a; ill. Lin sana mentekmente] mentae Le1, Udd, Zeu integroque consilio: MetuenteslMetuentes] metuentis Le1, Udd, Zeu casus humanemhumane] humanae Le1, Lin, Zeu fragilitatis testamentum nostrum condedimus,ncondedimus] condidimus Lin quemoquem] q; P16a; quod Lin illiuspillius] lies illi; illi Lin notarioqnotario] notarum P16a scribendum commisimus,rcommisimus] comisemus Le1, Udd, Zeu ut, quomodosquomodo] quando Lin dies legitimostdies legitimos] die legitimus P16a; dies legitimus Lin post transitum nostrum advenerit, recognitis segillisusegillis] singulis P16a; sigillis Lin incisovinciso] incisi P16a lino, ut RomanewRomane] romani Le1, Udd; romanae Lin legis decrevit auctoritas,xauctoritas] fehlt P12 per inlustrisyinlustris] inlustres Lin viroszviros] fehlt P16a illos, quos in hancaahanc] hac Lin pagina testamenti nostri legatariosablegatarios] ligaturum P16a instituemus,acinstituemus] instituimus Le1, P16a, Lin, Zeu gestis rei publiceadrei … publice] r. publicae Le1, Zeu; nur publice P16a; Reipublicae Lin municipalibusaemunicipalibus] municepalibus P16a, Udd titulis eorum prosecutioneafprosecutione] prosecucione P16a, Udd ab ipsis muniatur.
Igitur cum iubente Domino de istius vitaeagvitae] vite P16a, Udd cursumahcursum] cursu Lin migraverimus,aimigraverimus] migraveremus Le1, Udd, Zeu tunc quicquidajquicquid] quidquid Lin in omnibus pridie, quam moriamur, tenere videmur, quicquidakquicquid] quidquid Lin exalex] et de Lin proprietate parentumamproprietate … parentum] proprietatae paraentum Le1, Udd, Zeu vel proprio laboreanlabore] laborae Le1, Udd, Zeu seu exaoex] et Lin munificentiaapmunificentia] munificencia P16a, Udd piisaqpiis] a piis Lin principibus percipere meruimusarmeruimus] verbessert aus meruemus P12; meruemus Udd vel de quibuslibet titulis atqueasatque] atquae Le1, Udd, Zeu contractis,atcontractis] contractibus Lin vinditionis,auvinditionis] vinditionibus Le1, Zeu; vindicionis P16a, Udd; venditionis Lin cessionis,avcessionis] cessiones Le1, Zeu; fehlt P16a donationisawdonationis] donationes Le1, Zeu; donacionis P16a, Udd vel undiqueaxundique] undeque P16a, Udd; undecunque Lin Domino adiuvante ad nostramaynostram] nr̅a (nostra) P16a pervenitazpervenit] pervinitP16a, Udd dominationem,badominationem] dominacionem P16a, Udd tu tunc,bbtu tunc] tunc tu Lin dulcissima coniux mea illabcilla] il̅ P16a vosque dulcissimi filii mei illi,bdvosque … illi] fehlt P12, Lin/beilli] il̅l Le1; il̅ P16a heredes quoque meosbfmeos] ms̅ P12; meus P16a, Udd vosbgvos] quos Lin esse volo, hereditatem meam habitote.bhhabitote] habituti Le1, Udd, Zeu; habetuti P16a ReliquibiReliqui] relequi P16a, Udd vero heredesbjheredes] heredis Le1, P16a, Udd, Zeu exheredis sint,bkexheredis sint] exeredissent P16a; exheredes sunto Lin; exeredis sent emendiert Udd ergoblergo] fehlt P16a, Lin excepto, quod unicuiquebmunicuique] uniquoique Le1, Udd per huncbnhunc] hoc Lin testamentum dedero darequebodareque] daraequae Le1, Udd; darequae emendiert Zeu iussero. Id ut fiat, detur, praestitur,bppraestitur] so Le1, P12; prestetur P16a; praestetur Lin; prestitur emendiert Zeu impleatur, te, omnipotens Deus, testem committo. Villas vero illas et illas,bqet illas] fehlt Lin sitas in pago illo,brpago illo] pagus illos Le1, Udd, Zeu; pago il̅l P12; pago il̅ P16a; pago ill. Lin filius noster illebsille] fehlt Le1; il̅ P16a; ill. Lin recipiat. SimiliterbtSimiliter] si similiter P16a villas illasbuvillas illas] villas il̅l P12; villas ill. sitas in pago illo Lin filius meusbvmeus] noster illi Le1, Udd, Zeu; noster il̅ P16a – vel filia illabwilla] il̅l P12; il̅ P16a; ill. Lin –, sitas in pago illo,bxsitas … illo] fehlt Lin/byillo] il̅ P16a recipiat. Villas illasbzVillas illas] vel P16a basilicacabasilica] baselica Le1, P16a, Udd, Zeu illacbilla] il̅l P12; il̅ P16a; ill. Lin – vel monasteria –, sitasccsitas] sita Lin ibi, recipiant. Id ut fiat, detur, praestitur,cdpraestitur] so P12; praestetur Le1, Lin; prestitur P16a; prestetur emendiert Zeu impleaturceimpleatur] fehlt Le1, P16a; ausgelassen Udd, Zeu te, omnipotens Deus, ad defensandum committo. Licet de omnibus, dum advivimus, nostrum reservavimuscfreservavimus] reservamus Lin usum, sed dum incgin] fehlt Lin villas aliquas, quas superius memoravimus,chmemoravimus] nominavimus Le1, Udd, Zeu quasciquas] fehlt Lin adcjad] a P16a loca sanctorum velckvel] fehlt P12, Lin; Zeu verzeichnet das Fehlen fälschlich für P16a heredisclheredis] heredes Le1, Zeu; heredibus Lin nostris depotavimus,cmdepotavimus] von späterer Hand verbessert zu deputavimus P12; deputavimus Lin quod pariter stante coniugio adquesivimus,cnadquesivimus] adquaesivimus Le1, Udd, Zeu; adquisivimus Lin praedictacopraedicta] so P12; p̅dicta Le1, P16a coniux nostra tertiacptertia] tercia P16a, Udd; tertiam inde Lin habere potuerat, propter ipsacqipsa] ipsam Lin vero tertiacrvero tertia] so Le1; verater tia verbessert zu veraciter tia P12; vero tercia P16a, Udd; tertiam Lin villas nuncupantescsnuncupantes] verbessert aus nuncupates P12; noncupantes P16a; nuncupatas Lin illas,ctillas] il̅l P12; ill. Lin sitas in pagos illos,cupagos illos] pagos il̅l P12; pago il̅ P16a; pago ill. Lin in integritate,cvintegritate] integritatae Le1, Udd, Zeu si nobis subprestiscwsubprestis] supraestis Le1, Udd; superstis P16a; superstes Lin; suprestis emendiert Zeu fuerit,cxfuerit] fuerat P16a, Udd in conpensationemcyconpensationem] verbessert aus conpensatione P12; conpensatione Le1, P16a, Udd, Zeu; compensatione Lin recipiat et quicquidczquicquid] quidquid Lin exinde pro communedacommune] communi Lin mercede vel in pauperibusdbpauperibus] pauperes Lin autdcaut] vel in Lin bene meritis nostrisddbene … nostris] b. meretis n Le1, Udd, Zeu; benemeritos nostros Lin faceredefacere] facire Le1, Udd, Zeu decreverit, licentiamdflicentiam] licenciam Le1, P16a, Udd, Zeu habeat; vel post eius discessum,dgdiscessum] discessu Le1, P16a, Udd, Zeu si aliquitdhaliquit] aliquid Le1, P16a, Lin, Zeu intestamentumdiintestamentum] intestatum Le1, P16a, Udd, Zeu; in testamento Lin remanserit, heredes nostri recipiant. Liberos,djLiberos] fehlt P16a; libertos Lin liberas,dkliberas] libertasque Lin quosdlquos] quod Lin quasquedmquasque] quasquę P12 pro animednanime] animae Le1, Lin, Zeu; animo P12 remediumdoremedium] remedio Lin fecimus aut in antea faceredpfacere] facirae Le1; facire emendieren Udd, Zeu voluerimus,dqvoluerimus] volueremus Le1, Udd, Zeu et eisdreis] eius P12 epistulasdsepistulas] epistolas Le1, Lin, Udd, Zeu; epl̅ P12; von anderer Hand verbessert aus epistula P16a manudtmanu] manum P16a, Udd nostra firmatas dederimus,dudederimus] dederemus Le1, Udd, Zeu obsequium filiorum nostrorum haberedvhabere] abere P16a, Udd cognoscantdwcognoscant] cognuscant Le1, Udd, Zeu; cognuscantur P16a et oblatadxoblata] oblate Lin vel luminaria, iuxta quod ipsasdyipsas] ipsae Lin epistulasdzepistulas] epistolas Le1, Udd, Zeu; epl̅s P12; epistolae Lin continent,eacontinent] constant P16a ad sepulchraebsepulchra] sepulcra P16a nostraecnostra] fehlt P16a tam ipsi quam prolesedproles] prolis Le1, P16a, Udd, Zeu eorum implere studeant.eestudeant] studiant Le1, Udd, Zeu Et cuiusefcuius] lies quibus; quibus Lin aliquid de facultate nostra contulimus, singulariter in hoc testamentum nostrum inserereeginserere] insere P16a curavimus. In reliquo vero qualecumqueehqualecumque] qualiscumquae Le1, Udd, Zeu; qualiscumque P16a; qualescunque Lin a quemcumqueeia quemcumque] a quemcumquae Le1, Udd, Zeu; fehlt P16a; a quocunque Lin epistulasejepistulas] epistolas Le1, Udd, Zeu; epl̅s P12; epistolae Lin de nomine nostro, manus nostrasekmanus nostras] manos n. Le1, Udd, Zeu; manu nostra Lin firmatas, ostensaselfirmatas … ostensas] firmatae ostensae Lin fuerint et ante huncemhunc] hoc Lin testamentum praenotatas,enpraenotatas] p̅notatas Le1; prenotas P12; p̅nodatas P16a; prenodatas Udd; praenotatae Lin quas hic non commemoravimus, excepto de ingenuetatis,eoingenuetatis] ingenuitatis Le1, P16a, Zeu; ingenuitatibus Lin quas pro animaeepanimae] anime P16a, Udd nostrae remediumeqremedium] remedio Lin fecimus aut adhuc facere voluerimus,erfacere … voluerimus] facire volueremus Le1, Udd, Zeu vacuasesvacuas] vacuus P16a; vacuae Lin permaneant. Et qui ex nobis pareetpare] pari P16a, Lin suo suprestitiseusuprestitis] supraestis Le1, Udd; suprestis P16a, Zeu; superstes Lin fuerit et perevper] pro P16a qualecumqueewqualecumque] so P12, P16a; qualem Le1; Zeu liest für P12 fälschlich qualemcumque; qualecunque Lin instrumentum de suprascribtaexsuprascribta] suprascripta P16a, Lin facultate in cuiuslibet persona vel bene meritos nostroseybene … nostros] b. meritis nostros Le1, P16a, Udd, Zeu; benemeritis nostris Lin/eznostros] Lin munerefamunere] munerae Le1, Udd, Zeu; muneris Lin aliquid contuleremus,fbcontuleremus] contulerimus P16a, Lin in quantum lex permittit, firma stabilitate debeatfcdebeat] dibeat Le1, Udd, Zeu perdurare.fdperdurare] perdurarae Le1 ReliquasfeReliquas] reliquae Lin vero epistolasffepistolas] epistulas P16a; epistolae Lin vacuas et inanisfginanis] inannis verbessert aus annis P12; inanes Lin permaneant. Et sicfhsic] sicut Le1, P16a, Udd, Zeu nobis pariter convenit,ficonvenit] convinit P16a, Udd si tu mihi,fjmihi] me P16a, Udd dulcissima coniux, suprestisfksuprestis] superstes Lin fueris etflet] fehlt P16a adfmad] fehlt P12 alio marito,fnalio marito] alium maritum Lin quod tibi Deus non permittat,fopermittat] permittit P16a; Zeu verzeichnet permittit fälschlich fälschlich für P12 transire volueris, omnem facultatem meam, quodfpquod] quam Lin ad usufructufqusufructu] usufructuario P16a; usumfructum Lin possederefrpossedere] possidere Le1, Lin, Zeu tibi concessimus vel quod a die praesentefspraesente] p̅sentae Le1; presentae Udd, Zeu deputavimus,ftdeputavimus] depotavimus Le1, Udd, Zeu haberefuhabere] haberae Le1, Udd; et habere Lin potueras, hoc presentaliterfvpresentaliter] so P12; p̅sentaliter Le1, P16a; praesentaliter Lin heredes nostri recipiant inter se dividendum.
Itemque ego illa,fwilla] il̅l P12; ill. Lin ancilla tua:fxItemque … tua] in Auszeichnungsschrift Le1; der Text ist in Le1 ab Itemque unter der Nummer XVIII eine eigenständige Formel DomnefyDomne] domine Le1, Lin, Zeu; do̅m P12 et iugalisfziugalis] iogalis Le1, Udd, Zeu meus ille,gaille] il̅l Le1, P12; il̅ P16a; ill. Lin in hoc testamentum prumtissimagbprumtissima] prumptissima Le1, Zeu; promptissima Lin voluntategcvoluntate] volontatae Le1, Udd, Zeu scribere atquegdatque] fehlt Le1; ausgelassen Udd, Zeu; ad Lin perpetuageperpetua] perpetuam Lin conservationegfconservatione] conservacione P16a, Udd; conservationem Lin rogavi, ut, si tu, domneggdomne] dom̅ P16a; domine Lin et iugalisghiugalis] iogalis Le1, Udd, Zeu meus, mihi suprestisgisuprestis] superstes Lin fueris, omnigjomni] omne P16a corpore facultate mea,gkfacultate mea] facultatis meae Le1, P16a, Lin, Udd, Zeu quantumcumqueglquantumcumque] quantumcunque Lin ex successione parentum habere videor vel in tuo servitiogmservitio] servicio P16a, Udd pariter laboravimus et quod in tertiagnin tertia] inter tia P12; in tercia Le1, P16a, Udd, Zeu mea accepi, in integrum,gointegrum] intaegrum Le1, Zeu quicquidgpquicquid] quidquid Lin exinde faceregqfacere] facire Le1, Udd, Zeu elegeris,grelegeris] elegeritis P16a aut pro animegsanime] animae Le1, Lin, Zeu remediumgtremedium] remedio Lin in pauperesgupauperes] pauperaes Le1, Zeu dispensare aut ad vassosgvvassos] so P12, Lin; usos Le1; actos P16a; vassos setzen auch Roz, Udd, Zeu vestrosgwvestros] nostros Lin velgxvel] fehlt P16a bene meritis nostris,gybene … nostris] b. meretis n. Le1, Udd, Zeu; benemeritos nostros Lin absque repetitionegzrepetitione] repetitionem Le1, Zeu; repeticione P16a, Udd heredum meorum, quod tua decrevit voluntas,hadecrevit voluntas] decreverit volontas Le1, Udd, Zeu faciendi liberam habeas potestatem; et post discessum vestrum,hbvestrum] nostrum P16a quod non fuerit dispensatum, ad legitimushclegitimus] legitimos Le1, Lin, Zeu; von späterer Hand verbessert zu legitimos P12 nostros revertatur heredis.hdheredis] heredes Le1, Lin, Zeu
Hanc quoquehequoque] fehlt P12, Lin paginam testamenti et manus nostraehfnostrae] nostre P16a, Udd propriaehgpropriae] fehlt Le1 subscribtionibus,hhsubscribtionibus] subscriptionibus Le1, Lin, Zeu; subscriptionis P16a quod ex consuetudine habuimus,hihabuimus] habuemus Le1, Udd, Zeu subscribsimushjsubscribsimus] subscripsimus Le1, P16a, Zeu; ca. 5 Buchstaben radiert zwischen sub und scribsimus P12; fehlt Lin et per personas reliquas studuemushkstuduemus] stituemus Le1; studuimus P16a, Lin subscribtionibushlsubscribtionibus] subscriptionibus Le1, P16a, Lin, Zeu roborari.hmroborari] roboravi Le1; roborare P16a, Udd Et uthnut] fehlt P16a haechohaec] hec P16a pagina huius testamenti in disceptationemhpdisceptationem] verbessert aus disceptatione P12; disceptione Le1; disceptacione P16a, Udd; disceptatione Zeu venire non possit: SiquishqSiquis] = siquae; siquid Le1, Zeu; siquit P16a, Udd; si quae Lin liturae,hrliturae] littere P16a caraxaturae,hscaraxaturae] caractere P16a; charaxaturae Lin adieccionishtadieccionis] adiecciones Le1, Udd, Zeu; adieccionesuae P16a; adiectiones Lin superdictionesvaehusuperdictionesvae] superdiccionesvae Le1, Udd, Zeu; fehlt P16a; superductionesve Lin factehvfacte] factae Lin sunt, noshwnos] non P16a eas fecimus vel facerehxfacere] facire Le1, Udd, Zeu iussimus, dum testamentumhytestamentum] testamentu P12 nostrum sepiushzsepius] saepius Lin recurrimus vel emendavimus.
Siquis nostra voluntateianostra voluntate] nostram volontatem Le1, Zeu; nostram voluntatem P16a; nostrae voluntati Lin resistere aut testamentum nostrum cuiuslibet calliditas conatusibconatus] conata Lin fuerit casu aliquo refragari,icrefragari] refragare Le1, P16a, Udd, Zeu id inplorantisidinplorantis] implorantes Lin DominiieDomini] domine Le1, P16a, Udd, Zeu; fehlt Lin diviniifdivini] divine P16a nominisignominis] fehlt P16a maiestatemihmaiestatem] magestatem P16a, Udd obtestamur, ut pro nostrorum omniumiiomnium] fehlt P16a criminum peccatorumijnostrorum … peccatorum] lies nostrorum omnibus criminibus peccatorum; n. o. criminum ac peccatorum Lin obnoxiusikobnoxius] noxiis Lin in die iudicii teneatur,ilteneatur] verbessert aus teneantur P12 expersimexpers] et pars P16a aecclesiaeinaecclesiae] aeccl̅ Le1; ecclesiae P16a; ecclesiae Lin catholiceioexpers … catholice] et pars ecclesiae catolicae P16a/ipcatholice] catolicae Le1, Zeu; catholicae P16a, Lin, Udd communionemiqcommunionem] communionis Lin et pacis anteirante] et Lin tribunal Christi pro violata defunctiisviolata defuncti] fehlt P16a voluntateitvoluntate] volontate Le1, Udd, Zeu conpellaturiuconpellatur] compellatur Lin subire negotioivnegotio] negutio Le1, Udd, Zeu; negocio P16a; rationem Lin adqueiwadque] atque Le1, Lin, Zeu in eum Dominus suam ultionem,ixultionem] ulcionem P16a, Udd quam promisit iniustis, cum venerit seculumiyseculum] so P16a;scl̅ Le1, P12 iudicare, per ignem feriaturizferiatur] fereatur Le1, Udd, Zeu; feriat Lin etjaet] ut Lin accipiat in conspectu eius damnationemjbdamnationem] damnacionem Le1, Zeu; damnacione P16a, Udd perpetuam,jcperpetuam] perpetua Le1, P16a, Udd, Zeu quam suscepit Iudas, traditorjdtraditor] traditur Le1, Udd, Zeu Domini. Illud namque intimare volemus,jevolemus] voluimus Le1, P16a, Udd, Zeu; volumus Lin ut, si aliquis de heredisjfheredis] hered̅ Le1; heredibus Lin vel proheredisjgvel proheredis] vel proheredes Le1, Zeu; fehlt P16a nostrosjhnostros] nostris P16a, Lin, Udd seu qualibetjiqualibet] von späterer Hand verbessert zu quaelibet P12 persona contra hancjjhanc] hunc Le1, P12, Udd, Zeu testamenti pagina,jkpagina] von späterer Hand verbessert zu paginam P12; paginam P16a, Lin quemjlquem] quam Lin plena et integra voluntatejmvoluntate] volontate Le1, Udd, Zeu fieri rogavimus, venire aut aliquitjnaliquit] aliquid Le1, P16a, Lin, Zeu pulsare voluerit, inferat ei,joei] fehlt P12; illi Lin contra quem repetit, tantum et aliumjpalium] aliud Lin tantum, quantum in hunc testamentumjqhunc testamentum] hoc testamento Lin contineturjrcontinetur] contenetur Le1, P16a, Udd, Zeu scribtum,jsscribtum] scriptum P16a, Lin et insuper sociatojtsociato] so Le1, Lin; lies sociante; una cum sociato P16a; saciatus P12 fisco aurijuauri] auro P16a, Udd liberas tantas,jvliberas tantas] so Le1; lib̅ tan̅ P12; libr̅ tantas P16a; lib. tant. Lin argentijwargenti] argentum P16a, Udd tantum,jxtantum] so Le1; tan̅ P12, P16a; tantas Lin et quod repetit, vindicare non valeat. Sed praesens testamentisjytestamentis] testamentus emendiert Udd omni tempore stabilis valeat perdurare.jzSed … perdurare] so nur in P16a; fehlt Le1, P12, Lin; ausgelassen Zeu


Übersetzung