Formulae - Litterae - Chartae: Leseumgebung

Flavigny Pa+Ko 6 (lat)

Schenkung von Landgütern an ein selbst gegründetes Kloster mit weiteren Bestimmungen

Schenkung von Gütern durch eine Person an ein von dieser gegründetes Kloster, verbunden mit mittels bischöflicher Zustimmung getroffener Anordnungen betreffs (1) der Exemption von bischöflicher Gewalt, (2) des Verbotes der Einforderung von Beherbergung oder Diensten durch den Bischof, (3) der freien Abtwahl, auch bei mangelnder Klosterzucht, (4) des Lebens der Mönche nach der Benediktsregel sowie (5) der Unterstellung des Klosters unter besonderen Schutz des Herrschers über das burgundische Reich.

QUI MONASTERIO IN PROPRIO EDIFICAT^{aEDIFICAT] AEDIFICAT Ko2} QUALITER CARTAM^{bCARTAM] CARTA Ko2} FATIAT^{cFATIAT] FACIAT Ko2, Zeu}

^{1‌Grundlage: Chart. Flav. 58}Antiqua legum auctoritas et principum decreta sanxerunt, ut unusquisque,^{dunusquisque] unusquis Ko2} dum manet in corpore, de propria, quam possedit facultatem, voluntatem suam litteris^{elitteris] literis P3, Zeu} inserat, ut perhennis^{fperhennis] perenis P3, Zeu} temporibus inviolata permaneat.

Quapropter, dum non habetur incognitum, qualiter ego ille unacum consensu^{gconsensu] consensu vel voluntate Chart. Flav. 58} gallearum pontificum^{hpontificum] pontificem P3; pontificum Ko2, pontificum emendiert auch Zeu anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400; pontificis Chart. Flav. 58} in^{iin] doppelt P3} re mea propria, quam^{jquam] quae Ko2} ex successione parentum meorum mihi obvenit,^{kobvenit] evenit Ko2} monasterium in honore sancti illi^{lilli] illius Ko2} edificavi in loco nuncupante illo, in pago illo, in fine illa, et constituimus ibi abbatem nomine illo, qui ibidem sancto^{msancto] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400 die Variante secundum ordine} ordine Deo auxiliante gubernare faciat et suis monachis ibi constituat^{nsuis … constituat] suos monachos ibi instituat Chart. Flav. 58} et^{oet] ut Chart. Flav. 58} per eius ordinatione ipse sanctus ordo perpetualiter sit institutus et conservatus, propterea donamus et donatumque in perpetuum esse volumus ad iam nominato monasterio sancti illius vel ad abbate illo ipsum locum, hubi^{phubi] ubi Ko2} ipse monasterius est constructus, cum omnis adgecenciis^{qadgecenciis] adiacentiis Ko2} et adpendiciis suis et locella seu colonicis in villas illas, in pago illo. Ista omnia, que^{rque] quae Ko2} superius memoravimus,^{smemoravimus] nominavimus Ko2} cum omnibus^{tomnibus] omnis Ko2} adgecenciis^{uadgecenciis] adiacentiis Ko2} vel adpendiciis eorum, quantumcumque ibidem tenere vel possidere videmur per qualibet adtracto,^{vadtracto] adtractu Ko2} totum et ad integrum, cum omni superpositum, ad^{wad‌] a Ko2} die praesenti^{xpraesenti] presenti Ko2} in honore sancti illius pro remedium^{yremedium] remedio Ko2} anime meae vel aeterna salute dedimus; cum domibus, edificiis,^{zedificiis] aedificiis Ko2} mancipiis, acolabus, libertis, vineis, silvis, campis, pratis, pascuis, aquis aquarumve decursibus, strumenta cartarum, libris vel vestimenta seu et ministeria aecclesiae,^{aaaecclesiae] acclesiae P3, aecclesiae Ko2, ecclesiae emendiert Zeu} movilibus^{abmovilibus] movilibus omnibus Ko2} et inmovilibus, omni rem inexquesitam,^{acomni … inexquesitam] omnem rem inexquesita Ko2} quicquid dici aut nominare potest, totum et ad integrum ad suprascripto monasterio vel iamdicto abbati^{adabbati] ab̅b̅ P3} cum monachis suis perpetualiter protegente Domino tradimus^{aetradimus] tradidimus Ko2} ad possidendum.

Dum omnis^{afomnis] omnibus Ko2} praesolis^{agpraesolis] lies praesolibus; praesulis Ko2} et nobilis^{ahnobilis] lies nobilibus} personis, conprovincialibus^{aiconprovincialibus] comprovincialibus Zeu} nostris, cognitum est, quod ego ille in mea re^{ajmea re] rem meam Ko2} propria iam nominatum monasterium^{aknominatum monasterium] nominato monasterio Ko2} edificavi vel cenubiolo^{alcenubiolo] coenobiolo Ko2} sancto ibi constitui propter Deum, vel quicquid exinde facere volo praesenti tempore, in omnibus mihi maneat libera potestas;^{ammihi … potestas] maneat libera potestas mihi Ko2} propterea per praesentem^{anpraesentem] verbessert aus praesen[...]tempore P3} paginam cum consensu supramemoratus^{aosupramemoratus] supramemoratis Ko2} pontificis constituo, ut nullus episcopus ulius^{apulius] illius Ko2} civitatis aut archidiaconus vel quilibet ex clero aut actores aecclesiae nullum ibidem praesummant^{aqpraesummant] praesumant Ko2} exercere dominatum, non ad mansionaticos aut repastos exigendo, non ad ministeria discribendo, non ad abatem^{arabatem] abbatem Ko2} mittendum. Cum vero necesse fuerit, crisma petire, tabulas aut altaria consecrare, sacris ordinibus benedici,^{assacris … benedici] sacros ordines benedici Chart. Flav. 58; Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400 die Variante sacros ordines benedicere} abbas vel monachi ibidem consistentes a quocumque de sanctis episcopis sibi elegerint, qui hoc agere debeat; licencia sit eis expetire et illi hoc benedicere vel consecrare. Si vero caritate exigente pontifex quilibet ab abbate loci illius ibi^{atibi] ibbi Ko2} fuerit invitatus, simpliciter, que^{auque] quae Ko2} ei a fratribus offeruntur, accipiat; nulla exenia vel munuscula amplius eis quirat^{avquirat] querat Ko2} neque de omnes rebus^{awde … rebus] de omnibus de rebus Ko2} ipsius monasterii nullam habeat potestatem.^{axpotestatem] Chart. Flav. 58 schließt nach potestatem bereits eine Pönformel an: Quod si pontifex ... minuare temptaverit. Nec hoc valeat vidicare ... possidendum}

Cum vero abbas ipsius loci acceperit transitum, quemcumque de semetipsis monachi ibidem habitantes secundum regulam^{ayregulam] et regula Ko2} sancti Benedicti meliorem invenerint; ipsum abatem^{azabatem] abbatem Ko2} ibidem constituant. Quod si ipse^{basi ipse] = si ipsi; sibi Ko2; si ibi Chart. Flav. 58; Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 die Variante si ibidem} de se ipsis talem non invenerint, cum communi consilio illi^{bbilli] illis Ko2} sanciores^{bcsanciores] santiores Ko2} monachi, aliunde regulare abbate, qui eos sub^{bdsub] secundum Chart. Flav. 58} regula sancti Benedicti regat, elegendum in eorum maneat potestatem.^{bepotestatem] potestate Ko2} Quod vero Deus avertat, ne ibi sanctus ordo tepiscat et ipse abbas hoc emendare non praevalet aut negleget,^{bfnegleget] neglegit Ko2} potestas maneatur^{bgmaneatur] maneat Ko2} ipsis monachis, ubicumque in proximis^{bhproximis] propriis P3; proximis Ko2, Chart. Flav. 58 (vgl. dazu auch Flavigny Pa+Ko 7: quemcumque sibi elegerint de proximis monasteriis); Zeu, der nur P3 kennt, schlägt vor propriis als propinquis zu lesen} monasteriis reccius^{bireccius] rectius Ko2} et sanccius^{bjsanccius] sanctius Ko2} secundum regulam sancti Benedicti invenerint, expetere et per eorum salubri consilium^{bkconsilium] consilio Ko2} ipsum sanctum ordinem regulariter emendare.

Quod si pontifex vel aliquis^{blaliquis] aliquis quislibet Chart. Flav. 58} ex aecclesiasticis^{bmaecclesiasticis] ecclesiasticis Ko2} ministeriis,^{bnministeriis] ministris Ko2, Chart. Flav. 58} quislibet,^{boquislibet] fehlt Chart Flav. 58} vel aliqua emissa persona contra ipso abbati vel eius congregatione de suprascriptos ordines vel benediccionibus^{bpbenediccionibus] benedictionibus Ko2} vel de rebus meis^{bqmeis] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 das fehlen des mei} propriis monasterii,^{brvel … monasterii] fehlt Chart. Flav. 58} per qualecumque strumento aut quocumque^{bsquocumque] qualiscumque Chart. Flav. 58} modo ad ipsa casa fuit vel inantea fuerit deligatum,^{btdeligatum] diligatum Ko2} additum, commutatum^{bucommutatum] cummutatum Ko2} vel concessum,^{bvconcessum] verbessert aus conversum P3} vel quicquid^{bwquicquid] quid P3, Zeu} ad ipso monasterio vel ad^{bxad‌] fehlt Chart. Flav. 58} eorum homines pertenit,^{bypertenit] pertinet Ko2} aliquid calumniare^{bzcalumniare] caluminare Zeu} aut inquietare uel per qualibet ingenio minuare temptaverit,^{caQuod … temptaverit] Der Wortlaut findet sich in Chart. Flav. 58 nicht an dieser Stelle. Die Urkunde von Wideradus bietet die Formulierung bereits vorher als Teil der Pönformel nach habeat potestatem./}^{cbtemptaverit] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 das fehlen des temptaverit; Pardessus druckt jedoch tentaverit} a glorioso domno, quem tunc^{cctunc] to̅ P3; tunc Ko2, tunc emdiert auch Zeu} Deus regnum Borgundiae^{cdBorgundiae] Burgundie Ko2} gubernare permiserit, hoc protenus^{ceprotenus] protinus Ko2} emendetur.^{cfa … emendetur] fehlt in Chart. Flav. 58} Preco^{cgPreco] precor Chart. Flav. 58} igitur glorioso domno, quem temporibus modernis et futuris successoribus^{chsuccessoribus] successionibus Ko2; succedentibus Chart. Flav. 58} Deus^{ciDeus] Dei Chart. Flav. 58} regnum Burgundiae^{cjBurgundiae] fehlt Ko2} gubernare permiserit,^{ckpermiserit] permiseris P3, permiserit emendiert Zeu, vgl. auch permiserit Chart. Flav. 58} et per Dei tremendum iuditium^{cliuditium] iudicium Ko2} adiurare praesumo, ut praesentem paginam vel facta mea vel^{cmvel‌] ex Chart. Flav. 58} iamdicto cenubiolo^{cncenubiolo] coenubiolo Ko2} meo sua fortitudo contra omne adversitate pro mercede sua^{comercede sua] mercede sua vel regni sui stabilitati Chart. Flav. 58} post Deum iubeat defensare atque soledum^{cpsoledum] solidum Ko2} in omnes^{cqomnes] omnibus Ko2} custodire, ut nulatenus ab infestacione^{crinfestacione] infestatione Ko2} malorum hominum possit^{cspossit] posset Ko2} inrumpi,^{ctinrumpi] erumpi P3, Zeu} set^{cuset] sed Ko2, et Chart. Flav. 58} dilectet ibidem^{cvibidem‌] fehlt Chart. Flav. 58} abatem^{cwabatem] abbatem Ko2} vel sacerdotibus seu monachis ibidem^{cxibidem‌] fehlt Ko2} consistentibus pro vita ipsius et filiorum eius vel exercitu^{cyexercitu] exercitui Chart. Flav. 58} eius^{czeius] fehlt P3, Zeu} et omni populo catholiquo^{dacatholiquo] catholico Ko2} quieto ordine Dominum supplicare.^{dbsupplicare] subplicare Ko2}

Si quis vero quod futurum^{dcquod futurum] fehlt P3; in Chart. Flav. 58 folgt eine überaus umfangreiche Pönformel (esse non credo... roborandum), eine Zeugenliste und eine Datumszeile} ...