Schenkung von Gütern durch eine Person an ein von dieser gegründetes Kloster, verbunden mit mittels bischöflicher Zustimmung getroffener Anordnungen betreffs (1) der Exemption von bischöflicher Gewalt, (2) des Verbotes der Einforderung von Beherbergung oder Diensten durch den Bischof, (3) der freien Abtwahl, auch bei mangelnder Klosterzucht, (4) des Lebens der Mönche nach der Benediktsregel sowie (5) der Unterstellung des Klosters unter besonderen Schutz des Herrschers über das burgundische Reich.
QUI MONASTERIO IN PROPRIO EDIFICATaEDIFICAT] AEDIFICAT Ko2 QUALITER CARTAMbCARTAM] CARTA Ko2 FATIATcFATIAT] FACIAT Ko2, Zeu
1Grundlage: Chart. Flav. 58Antiqua legum auctoritas et principum decreta sanxerunt, ut unusquisque,dunusquisque] unusquis Ko2 dum manet in corpore, de propria, quam possedit facultatem, voluntatem suam litteriselitteris] literis P3, Zeu inserat, ut perhennisfperhennis] perenis P3, Zeu temporibus inviolata permaneat.
Quapropter, dum non habetur incognitum, qualiter ego ille unacum consensugconsensu] consensu vel voluntate Chart. Flav. 58 gallearum pontificumhpontificum] pontificem P3; pontificum Ko2, pontificum emendiert auch Zeu anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400; pontificis Chart. Flav. 58 iniin] doppelt P3 re mea propria, quamjquam] quae Ko2 ex successione parentum meorum mihi obvenit,kobvenit] evenit Ko2 monasterium in honore sancti illililli] illius Ko2 edificavi in loco nuncupante illo, in pago illo, in fine illa, et constituimus ibi abbatem nomine illo, qui ibidem sanctomsancto] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400 die Variante secundum ordine ordine Deo auxiliante gubernare faciat et suis monachis ibi constituatnsuis … constituat] suos monachos ibi instituat Chart. Flav. 58 etoet] ut Chart. Flav. 58 per eius ordinatione ipse sanctus ordo perpetualiter sit institutus et conservatus, propterea donamus et donatumque in perpetuum esse volumus ad iam nominato monasterio sancti illius vel ad abbate illo ipsum locum, hubiphubi] ubi Ko2 ipse monasterius est constructus, cum omnis adgecenciisqadgecenciis] adiacentiis Ko2 et adpendiciis suis et locella seu colonicis in villas illas, in pago illo. Ista omnia, querque] quae Ko2 superius memoravimus,smemoravimus] nominavimus Ko2 cum omnibustomnibus] omnis Ko2 adgecenciisuadgecenciis] adiacentiis Ko2 vel adpendiciis eorum, quantumcumque ibidem tenere vel possidere videmur per qualibet adtracto,vadtracto] adtractu Ko2 totum et ad integrum, cum omni superpositum, adwad] a Ko2 die praesentixpraesenti] presenti Ko2 in honore sancti illius pro remediumyremedium] remedio Ko2 anime meae vel aeterna salute dedimus; cum domibus, edificiis,zedificiis] aedificiis Ko2 mancipiis, acolabus, libertis, vineis, silvis, campis, pratis, pascuis, aquis aquarumve decursibus, strumenta cartarum, libris vel vestimenta seu et ministeria aecclesiae,aaaecclesiae] acclesiae P3, aecclesiae Ko2, ecclesiae emendiert Zeu movilibusabmovilibus] movilibus omnibus Ko2 et inmovilibus, omni rem inexquesitam,acomni … inexquesitam] omnem rem inexquesita Ko2 quicquid dici aut nominare potest, totum et ad integrum ad suprascripto monasterio vel iamdicto abbatiadabbati] ab̅b̅ P3 cum monachis suis perpetualiter protegente Domino tradimusaetradimus] tradidimus Ko2 ad possidendum.
Dum omnisafomnis] omnibus Ko2 praesolisagpraesolis] lies praesolibus; praesulis Ko2 et nobilisahnobilis] lies nobilibus personis, conprovincialibusaiconprovincialibus] comprovincialibus Zeu nostris, cognitum est, quod ego ille in mea reajmea re] rem meam Ko2 propria iam nominatum monasteriumaknominatum monasterium] nominato monasterio Ko2 edificavi vel cenubioloalcenubiolo] coenobiolo Ko2 sancto ibi constitui propter Deum, vel quicquid exinde facere volo praesenti tempore, in omnibus mihi maneat libera potestas;ammihi … potestas] maneat libera potestas mihi Ko2 propterea per praesentemanpraesentem] verbessert aus praesen[...]tempore P3 paginam cum consensu supramemoratusaosupramemoratus] supramemoratis Ko2 pontificis constituo, ut nullus episcopus uliusapulius] illius Ko2 civitatis aut archidiaconus vel quilibet ex clero aut actores aecclesiae nullum ibidem praesummantaqpraesummant] praesumant Ko2 exercere dominatum, non ad mansionaticos aut repastos exigendo, non ad ministeria discribendo, non ad abatemarabatem] abbatem Ko2 mittendum. Cum vero necesse fuerit, crisma petire, tabulas aut altaria consecrare, sacris ordinibus benedici,assacris … benedici] sacros ordines benedici Chart. Flav. 58; Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 400 die Variante sacros ordines benedicere abbas vel monachi ibidem consistentes a quocumque de sanctis episcopis sibi elegerint, qui hoc agere debeat; licencia sit eis expetire et illi hoc benedicere vel consecrare. Si vero caritate exigente pontifex quilibet ab abbate loci illius ibiatibi] ibbi Ko2 fuerit invitatus, simpliciter, queauque] quae Ko2 ei a fratribus offeruntur, accipiat; nulla exenia vel munuscula amplius eis quiratavquirat] querat Ko2 neque de omnes rebusawde … rebus] de omnibus de rebus Ko2 ipsius monasterii nullam habeat potestatem.axpotestatem] Chart. Flav. 58 schließt nach potestatem bereits eine Pönformel an: Quod si pontifex ... minuare temptaverit. Nec hoc valeat vidicare ... possidendum
Cum vero abbas ipsius loci acceperit transitum, quemcumque de semetipsis monachi ibidem habitantes secundum regulamayregulam] et regula Ko2 sancti Benedicti meliorem invenerint; ipsum abatemazabatem] abbatem Ko2 ibidem constituant. Quod si ipsebasi ipse] = si ipsi; sibi Ko2; si ibi Chart. Flav. 58; Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 die Variante si ibidem de se ipsis talem non invenerint, cum communi consilio illibbilli] illis Ko2 sancioresbcsanciores] santiores Ko2 monachi, aliunde regulare abbate, qui eos subbdsub] secundum Chart. Flav. 58 regula sancti Benedicti regat, elegendum in eorum maneat potestatem.bepotestatem] potestate Ko2 Quod vero Deus avertat, ne ibi sanctus ordo tepiscat et ipse abbas hoc emendare non praevalet aut negleget,bfnegleget] neglegit Ko2 potestas maneaturbgmaneatur] maneat Ko2 ipsis monachis, ubicumque in proximisbhproximis] propriis P3; proximis Ko2, Chart. Flav. 58 (vgl. dazu auch Flavigny Pa+Ko 7: quemcumque sibi elegerint de proximis monasteriis); Zeu, der nur P3 kennt, schlägt vor propriis als propinquis zu lesen monasteriis recciusbireccius] rectius Ko2 et sancciusbjsanccius] sanctius Ko2 secundum regulam sancti Benedicti invenerint, expetere et per eorum salubri consiliumbkconsilium] consilio Ko2 ipsum sanctum ordinem regulariter emendare.
Quod si pontifex vel aliquisblaliquis] aliquis quislibet Chart. Flav. 58 ex aecclesiasticisbmaecclesiasticis] ecclesiasticis Ko2 ministeriis,bnministeriis] ministris Ko2, Chart. Flav. 58 quislibet,boquislibet] fehlt Chart Flav. 58 vel aliqua emissa persona contra ipso abbati vel eius congregatione de suprascriptos ordines vel benediccionibusbpbenediccionibus] benedictionibus Ko2 vel de rebus meisbqmeis] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 das fehlen des mei propriis monasterii,brvel … monasterii] fehlt Chart. Flav. 58 per qualecumque strumento aut quocumquebsquocumque] qualiscumque Chart. Flav. 58 modo ad ipsa casa fuit vel inantea fuerit deligatum,btdeligatum] diligatum Ko2 additum, commutatumbucommutatum] cummutatum Ko2 vel concessum,bvconcessum] verbessert aus conversum P3 vel quicquidbwquicquid] quid P3, Zeu ad ipso monasterio vel adbxad] fehlt Chart. Flav. 58 eorum homines pertenit,bypertenit] pertinet Ko2 aliquid calumniarebzcalumniare] caluminare Zeu aut inquietare uel per qualibet ingenio minuare temptaverit,caQuod … temptaverit] Der Wortlaut findet sich in Chart. Flav. 58 nicht an dieser Stelle. Die Urkunde von Wideradus bietet die Formulierung bereits vorher als Teil der Pönformel nach habeat potestatem./cbtemptaverit] Zeu verzeichnet anhand der Ausgabe Pardessus, S. 401 das fehlen des temptaverit; Pardessus druckt jedoch tentaverit a glorioso domno, quem tunccctunc] to̅ P3; tunc Ko2, tunc emdiert auch Zeu Deus regnum BorgundiaecdBorgundiae] Burgundie Ko2 gubernare permiserit, hoc protenusceprotenus] protinus Ko2 emendetur.cfa … emendetur] fehlt in Chart. Flav. 58 PrecocgPreco] precor Chart. Flav. 58 igitur glorioso domno, quem temporibus modernis et futuris successoribuschsuccessoribus] successionibus Ko2; succedentibus Chart. Flav. 58 DeusciDeus] Dei Chart. Flav. 58 regnum BurgundiaecjBurgundiae] fehlt Ko2 gubernare permiserit,ckpermiserit] permiseris P3, permiserit emendiert Zeu, vgl. auch permiserit Chart. Flav. 58 et per Dei tremendum iuditiumcliuditium] iudicium Ko2 adiurare praesumo, ut praesentem paginam vel facta mea velcmvel] ex Chart. Flav. 58 iamdicto cenubiolocncenubiolo] coenubiolo Ko2 meo sua fortitudo contra omne adversitate pro mercede suacomercede sua] mercede sua vel regni sui stabilitati Chart. Flav. 58 post Deum iubeat defensare atque soledumcpsoledum] solidum Ko2 in omnescqomnes] omnibus Ko2 custodire, ut nulatenus ab infestacionecrinfestacione] infestatione Ko2 malorum hominum possitcspossit] posset Ko2 inrumpi,ctinrumpi] erumpi P3, Zeu setcuset] sed Ko2, et Chart. Flav. 58 dilectet ibidemcvibidem] fehlt Chart. Flav. 58 abatemcwabatem] abbatem Ko2 vel sacerdotibus seu monachis ibidemcxibidem] fehlt Ko2 consistentibus pro vita ipsius et filiorum eius vel exercitucyexercitu] exercitui Chart. Flav. 58 eiusczeius] fehlt P3, Zeu et omni populo catholiquodacatholiquo] catholico Ko2 quieto ordine Dominum supplicare.dbsupplicare] subplicare Ko2
Si quis vero quod futurumdcquod futurum] fehlt P3; in Chart. Flav. 58 folgt eine überaus umfangreiche Pönformel (esse non credo... roborandum), eine Zeugenliste und eine Datumszeile ...