Logo: Universität Hamburg
Logo: Formulae, Litterae, Chartae
Logo: Akademie der Wissenschaften in Hamburg

La Pancarte Noire de Saint-Martin de Tours, brûlée en 1793, restituée d’après les textes imprimés et manuscrits, Nr. 138
(EDITION: Zimmermann, Papsturkunden 1, S. 135-136, Nr. 80.)

REGEST MABILLE: Le pape Léon VII écrit à Hugues, duc des Francs et abbé de Saint-Martin de Tours, pour se plaindre de la négligence que l’on avait en cette église pour la pratique de l’ancienne discipline, qui interdit aux femmes l’entrée de l’enceinte du monastère de Saint-Martin. Le pape semble fixer l’époque de cette décadence aux temps de cet abbé et aux fortifications qu’il avait fait élever autour de l’église pour la préserver des accidents et des invasions. Le pape gémit de cet abus, et enjoint à l’abbé Hugues de rétablir l’ancien usage de ne permettre aux femmes d’entrer dans l’enceinte que pour prier, et sous peine d’excommunication pour celui qui négligera cet avis, et pour la femme qui entrera.
REGEST EDITION: Dieses Regest ist nicht öffentlich zugänglich.

Datierung: MABILLE: 938 01; EDITION: 938 01
EDITION: Zimmermann, Harald (Hg.): Papsturkunden 896-1046. Erster Band: 896-996, 2. Auflage, Wien 1988, S. 135-136, Nr. 80 (= J³ 7607).

Leo episcopus, servus servorum Dei, glorioso principi Francorum, filio nostro Hugoni, videlicet abbati beatissimi Martini, et per te tuis successoribus in perpetuum.

Conditor universitatis atque dispositor Christus Dominus per sacrosanctum suae incarnationis mysterium universalem ecclesiam sibi copulare dignatus est, diversos vero sanctos in eadem ecclesia quasi diversa in uno corpore membra disposuit et unumquemque, prout interno eius consilio placuit, in ipsius ecclesiae corpore, cuius ipse caput fieri dignatus est, mirabiliter ordinavit: quosdam excellentius decorans, ut sicut membra in corpore quaedam honestiora sunt, et suis officiis apta, ita et in ecclesia vel excellentior, vel inferior quisque vices suas ipso auctore disponente convenienter expleat, ut scilicet, iuxta apostolum, stella differat a stella in claritate. At vero inter eos, quos divina dispensatio sublimius evexit, praedictus beatissimus Martinus Turonicae sedis archiepiscopus non mediocriter effulget, cuius videlicet gloriam universalis Christianitas attestatur, quae illum divino instinctu quodam speciali affectu communiter amat, ita ut nusquam alio post sanctorum apostolorum limina de tam longinquis ac diversis nationibus confluant oratores, sicut faciunt ad ipsius venerabile sepulchrum. Nam et ipse sacer locus, ubi quiescit, in magna reverentia semper ab antiquis diebus non solum apud vulgares, sed et apud excellentissimos reges ac principes fuit, sicut nonnulli vestrum videndo sciunt. Ut enim audivimus, nulli unquam foeminae intra ambitum monasterii, etiam sub tempore paganorum, permittebatur accessus. Cum vero necesse fuit, ut propter illorum incursionem in civitate collocaretur, plangebant sui cultores, quia non valebant eum sic in tanta reverentia ut olim venerari, nec mulierum prohibere concursum. Ob quod etiam iuxta eius basilicam fundare murum studuistis, ut ita vel ab incendio defendi vel in pristina honestate posset ipse locus haberi. Sed res in contrarium versa est, quia per occasionem castelli mulieribus et impudens et libera conversatio est, cum tamen hoc nil aliud facit, nisi sola negligentia et tepor servitorum eius. Si quidem veniet dies iudicii, et unusquisque in suo ordine resurget, et manifestum erit, per quos religio sit erecta vel per quos neglecta. Dolendum nobis est tempora iam periculosa venisse, et sic apparet caritatem apud multos refrixisse, iniquitatem vero nimium superhabundasse. Verum quia sancta ecclesia beato Petro apostolorum principi specialiter commissa est, et per eum successoribus eius, necesse est, ut quisque nostrum prout Deo largiente potuerit, eiusdem ecclesiae, quousque indiget, utilitatem per aliquam authoritatem sustentet. Et idcirco videtur nobis, ut vestram negligentiam, quae est erga cultum illius loci sanctissimi, per nostrum interdictum commoneamus. Itaque in primis obsecramus in Domino, ut tu abbas excellentissimus Hugo et ipsius coenobii praepositi curam summopere adhibeatis, quatinus per totum veteris muri ambitum usque ad viam, quae iuxta latus basilicae aquilonare vergit, nulla, postquam hanc epistolam videritis, foemina licentiam habeat commorandi, sed nec intrandi quidem, nisi solius causa orationis. Si quis vero de ministris hoc apostolicum interdictum neglexerit aut aliqua foemina intrare praesumpserit, tandiu excommunicatus sit, quousque promissa emendatione absolvi mereatur. Sin autem, quis per audatiam et contemptionem ad hoc transgrediendum pertinax extiterit, illum prorsus vel illam excommunicamus. Observantibus haec gratia et pax Christi per sanctos apostolos et per beati Martini preces multiplicetur.

Scriptum per manum Theodori notarii et scriniarii sanctae Romanae ecclesiae in mense Januario et indictione undecima, Ludouico Francorum rege.