Logo: Universität Hamburg
Logo: Formulae, Litterae, Chartae
Logo: Akademie der Wissenschaften in Hamburg
Protokoll eines Eintrages in die gesta municipalia mit inseriertem Mandat und Hochzeitsgabe (cessio)

Protokollartige Beschreibung (a), wie ein Sachwalter (prosecutor) vor der öffentlichen Versammlung (curia publica) von Angers erscheint und, bevollmächtigt durch das Mandat einer Frau, um die Öffnung der öffentlichen Bücher zur Eintragung einer Schenkung zur Hochzeit bittet. Inseriert in diese sind das Mandat (b), mittels welchem die Ehefrau ihren Mann zur Führung ihrer Rechtsgeschäfte hinsichtlich der ihr zugekommenen Güter aus dem Besitz seiner Eltern beauftragt und ermächtigt, sowie die Übereignung (c) von Gütern durch den Ehemann an seine Frau anlässlich ihrer Hochzeit.

HIC/ EST IESTA

Annum quarto regnum domni nostri Childeberto reges, quod fecit misisus ille, dies tantus, cum iuxta consuetudinem Andicavis civetate curia puplica resedere in foro, ibiquae vir magnificus illi prosecutor dixit:

Rogo te, vir laudabilis, illi defensor, illi curator, illi magister militum vel reliquam curia puplica, | utique obticis puplici patere iobeatis, qu[i]a habeo, quid apud acta prose[q]uere debiam.“

Deffensor, principalis simul et omnis curia puplica dixerunt:

Patent tibi cotecis puplici; prosequere que optas.“

Obodire illa per mandato suo pagina mihi iniuncxit, ut prosecutor exsistere deberit, qualiter mandatum, quamin dulcissimo iocali meo illo ficipro omnis causacionis suas, tam in paco quam et in palacio seu in qualibet loca, accidere faciat. Illas porciones meas, quem ex alote parentum meorum aei legibus obvenit vel obvenire debit, aut iustissime aei est reddebetum, ‚ae[c] contra parentis suis vel contra cuiuslibet hominem accidere vel admallare seu adliticare facias‘. Inspecto illo mandato, quem in dulcissemo | iocali meo illo fici, gestis municipalibus adlegare debeam.“

Curia viro dixerunt:

Mandato, quem tibi habere dicis, accipiat vir venerabilis illi diaconus et amanuensis.“

Illi prosecutor dixit:

Rego, domno meis omnibus puplicis, ut sicut mandatum istum legebus cognovistis esse factum, ut dotem, quem per manebus tenio, vobis presentibus in foro puplico iobeatis recitare“. Curia vero dixerunt: „Dotem, quem te dicis per manibus retenire, illi diaconus et amanuensis Andecavis civetate nobis presentibus accipiat relegendum.“

Quo accepto dixit:

INCIPIT MANDATUS

Domno mihi iocali meo illo. Rogo adque supplico dulcissima gracia vestra, ut ad vicem meam omnis causacionis nostras, tam in pago quam et in palacio seo in qualibet loqua, accidere faciatis. | Et illas porciones nostras, quaem ex alote parentum eorum mihi legibus obvenisse vel obvenire debit, aut iustissime nobis est redebitum, haec contra parentis meus vel contra cuiuslibit hominum accidere vel admallare seu adliticare faciatis. Et quicquid exinde ad vicem nostram egeris, feceris gesserisve, etenim me abiturum esse cognuscas ratum.“

Iuratum mandatum Andecavis civetate, curia puplica.

INCIPIT CESSIO

Dulcissima et cum integra amore diligenda sponsa mea, filia illius, nomen illa, ego illi. Et qu[i]a, propicio Domeno, iuxta consuetudinem una cum volumtate parentum tuorum spunsavi, proinde cido tibi de rem paupertatis meae, tam pro […] sponsaliciae quam pro largitate tuae, hoc est casa cum curte, circumcincte, mobile | et inmobile. Vineas, silvas, pratas, pascuas, aquas aquarumvae decursibus, iunctis et subiunctis et in omnia superius nominata, dulcissima sponsa mea, ad diae filicissimo nupciarum tibi per hanc cessione dileco adque transfundo, ut in tuae iure hoc recepere debias. Cido tibi bracile valente soledis tantus, tonecas tantas, lectario ad lecto vestito valento soledis tantus, inaures aureas valente soledus tantis, annolus valentus soledus tantus. Cido tibi caballus cum sambuca et omnia stratura sua, boves tantus, vaccas cum sequentes tantas, ovis tantus, sodis tantis. Haec omnia subscripta rem in tuae iure et dominacione hoc recipere debias vel posteris suis,/ | [qui] inter nus procreati fuerunt, derelinquentis, salvo iure sancti illius, cuius terre esse videtur. Et [si] fuerit ullumquam tempore, qui contra hanc cessione ista, quem ego in te bona volumtate conscribere rogavi, aut ego ipsi, aut ullus de heredibus meis vel propinquis meis, aut qualibet homo vel extranea aut emissa persona, venire voluerit, aut agere vel repetire presumpserit, ante lite ingressus duplet tibi tantum et alio tantum, quantum cessio ista contenit, aut eo tempore meliorata valuerit, et repeticio sua non opteniat effectum, et haec cessio ista adque volomtas nostra, omni tempore firma permaneat.“

Post haec curia ait:

Se adhuc aliquid abis ex hac causa aut agere debias, | dici tu in presente.“

Illi prosecutor dixit:

Gracias agerem [m]agnitudine vestrae, quod dotem sua scripta, quem prosequio, gestis municipalibus, ut abuit karetas vestra, alegassetis. Et it fecisse[m] vobis, ex more conscripse.“