Heinricus III. imperator ut supra diximus vita excedens, reliquit filium paruulum, cognominem sui, imperatrice Agnete loco filii cum ceteris obtimatibus regni curam administrante. Quem Anno coloniensis archiepiscopus, uir in dei rebus spectatissimus, et inter ecclesie regnique principes incomparabilis et nominis et meriti, dolens a matre materno quidem affectu, sed non regaliter enutriri, habito quorundam principum consilio, eum a matris imperio rapuit, et licet grandem sibi ex hoc conflaverit iuuidiam, litteris diuinis et humanis ceterisque disciplinis regali indole dignis quantum in ipso erat instituit. Interim orto in romana aecclesia scismate, secutoque ex studiis partium usque ad sanguinem certamine, pro electione duorum pontificum, ad reformandam aecclesiae pacem et unitatem Anno archiepiscopus et Godefridus dux a latere regis rogatu aecclesiae diriguntur, atque condicto Mantuae conuentu, auditis utriusque partis allegationibus, utrisque etiam aelectis presentibus, canonica sententia Alexander in sede apostolica confirmatur. Cuius absentiam Adelbertus premensis archiepiscopus aucupatus, ut erat effrenis auaritiae, omni arte circa aulicos molitur, ut regis pueri aeruditio et pedagogium sibi committeretur, asserens Annonem seuerae frontis, se uero ingenii mitioris esse, regem iam maturae aetatis, suae potestatis esse debere, nec tam alieno quam proprio arbitrio regni gubernacula disponere. His delenificis persuasionibus | inflexo rege, auaritiae suae pandit hiatum, et duas mox regales abbatias laureshamensem atque corbeiensem quasi fidei deuotionisque premium erga regem ambiuit. Veritus autem id apud ceteros regni principes inuidiosum fore, donari fecit Annoni archiepiscopo, abbatias Indam, Malmundarium, et Filike, Sigefrido archiepiscopo magontino Seligenstat, Ottoni Bawariorum duci Altaha, Rudolfo Sueuorum duci Kembeten. Sicque pacatis illis ceptis incubuit molitionibus. Et ut corbeiensem ecclesiam ex abrupto uacantem invaderet, fingit quendam episcopum italicae civitatis cui Polae nomen est humanis rebus excesnisse, cui successorem abbatem corbeiensem veluti sub pretextu bouoris subrogat. Qua detecta uersutia, omnium in se concitavit odia. Verum Ottonis ducis fide et instantia cunctis episcopi conatibus explosis, tam abbati quam monasterio corbeiensi sua libertas, sua dignitas incolomis conseruata est. De laureshamensi uero aecclesia dubius inter spem et metum conceptum animi diu occuluit, non ignarus omnium principum odiis se super hoc expositum, donec arrepta occasione, regem Wormatiae pascha celebraturum, velut in transitu Lauresham adduxit. Ubi rege sollemni fratrum et abbatis occursu ut par erat in palmis gloriose suscepto, episcopus abbatem familiari colloquio adorsus est, et sermonibus multis ultro citroque habitis, fidelem se patronum et indubitatum amicum abbati in negociis aecclesiae suae apud aures regias data quoque fide pollicitus est. Cui abbas par pari rependens, obsequio officium se compensaturum respondit. Episcopus autem ne nichil intemptatum omitteret, Judeum quendam, immo Judam qui episcopi loculos habebat, callide subornat, eumque velut ex mandato regis abbati summo studio commendat. At Judeus iudaica utens perfidia, nichil quod sui erat reliquum facere, singulos fratrum et maxime iuniores sollicitare, dein ab his qui ad abbatis auriculam erant, singula queque scitari, quae fratrum cum abbate concordia, quae prouidentia, quae ordinis obseruantia, quis denique rerum et personarum status per abbatis vel industriam esset, vel ignauiam, attentius indagare. At ubi nichil non laude dignum expiscari potuit, tandem animos sub uulpe latentes detexit, ipsumque locum cum omni integritate domino suo regali muniticentia contraditum esse propalauit. Quo audito, abbas homo librati consilii, spem uultu simulans, premit alto corde dolorem. Inter hec a rege Basileam euocatus, frequenti ut decebat comitatu et curiali apparatu profectus est. Ubi miles quidam in ipsa ciuitatis porta de aduentu intrantium curiosius exquirens, hec ait omnia iussu regis Adelberto episcopo tradita, in Saxoniam transferenda sunt. Quo rumore per ora omnium uolitante, difficile uisum est regi et episcopo tum cepta persequi, presertim cum nuncii ad apostolicam sedem super hoc directi, infecto negotio redierint. Nam dissidentibus inter se de apostolatu tunc etiam nouis partibus, nichil promouere poterant. Ea spe frustratus, rursum episcopus abbatem alia uia aggreditur, persuaso rege, exposci fecit ab abbate quoddam beneficium regio militi, ex quo fratrum plurima pendebat utilitas, sperans abbatem si iussis morem non gereret, regalem offensam incursurum. Abbas uero diu multumque renisus, ut episcopi laqueos euaderet, tandem fecit imperata, | accepta regis fide, numquam se vel aecclesiam suam simili vel prece vel precepto de cetero grauari. Post hec episcopus cum rege Saxoniam reuersus, absentia principum copiam nactus, uoti compos efficitur, laurishamensis ecclesia per solum soli traditur, abbas iterato ad regem Goslariae evocatur, idque per babenbergensem episcopum velut sub testimonio artius demandatur. Sed abbas nutu dei gravi tum ualitudine corporis decumbens, responsales pro se regi direxit, uixque paucorum dierum inducias obtinuit. Cumque die indicta adhuc infirmitate depressus, legatum excusandi gratia misisset, non solum non est admissus, sed etiam ignominiose repulsus. Quem e uestigio regalis aepistola per episcopum fabricata insequitur, ita continens.
Heinricus III. imperator ut supra diximus vita excedens, reliquit filium paruulum, cognominem sui, imperatrice Agnete loco filii cum ceteris obtimatibus regni curam administrante. Quem Anno coloniensis archiepiscopus, uir in dei rebus spectatissimus, et inter ecclesie regnique principes incomparabilis et nominis et meriti, dolens a matre materno quidem affectu, sed non regaliter enutriri, habito quorundam principum consilio, eum a matris imperio rapuit, et licet grandem sibi ex hoc conflaverit iuuidiam, litteris diuinis et humanis ceterisque disciplinis regali indole dignis quantum in ipso erat instituit. Interim orto in romana aecclesia scismate, secutoque ex studiis partium usque ad sanguinem certamine, pro electione duorum pontificum, ad reformandam aecclesiae pacem et unitatem Anno archiepiscopus et Godefridus dux a latere regis rogatu aecclesiae diriguntur, atque condicto Mantuae conuentu, auditis utriusque partis allegationibus, utrisque etiam aelectis presentibus, canonica sententia Alexander in sede apostolica confirmatur. Cuius absentiam Adelbertus premensis archiepiscopus aucupatus, ut erat effrenis auaritiae, omni arte circa aulicos molitur, ut regis pueri aeruditio et pedagogium sibi committeretur, asserens Annonem seuerae frontis, se uero ingenii mitioris esse, regem iam maturae aetatis, suae potestatis esse debere, nec tam alieno quam proprio arbitrio regni gubernacula disponere. His delenificis persuasionibus | inflexo rege, auaritiae suae pandit hiatum, et duas mox regales abbatias laureshamensem atque corbeiensem quasi fidei deuotionisque premium erga regem ambiuit. Veritus autem id apud ceteros regni principes inuidiosum fore, donari fecit Annoni archiepiscopo, abbatias Indam, Malmundarium, et Filike, Sigefrido archiepiscopo magontino Seligenstat, Ottoni Bawariorum duci Altaha, Rudolfo Sueuorum duci Kembeten. Sicque pacatis illis ceptis incubuit molitionibus. Et ut corbeiensem ecclesiam ex abrupto uacantem invaderet, fingit quendam episcopum italicae civitatis cui Polae nomen est humanis rebus excesnisse, cui successorem abbatem corbeiensem veluti sub pretextu bouoris subrogat. Qua detecta uersutia, omnium in se concitavit odia. Verum Ottonis ducis fide et instantia cunctis episcopi conatibus explosis, tam abbati quam monasterio corbeiensi sua libertas, sua dignitas incolomis conseruata est. De laureshamensi uero aecclesia dubius inter spem et metum conceptum animi diu occuluit, non ignarus omnium principum odiis se super hoc expositum, donec arrepta occasione, regem Wormatiae pascha celebraturum, velut in transitu Lauresham adduxit. Ubi rege sollemni fratrum et abbatis occursu ut par erat in palmis gloriose suscepto, episcopus abbatem familiari colloquio adorsus est, et sermonibus multis ultro citroque habitis, fidelem se patronum et indubitatum amicum abbati in negociis aecclesiae suae apud aures regias data quoque fide pollicitus est. Cui abbas par pari rependens, obsequio officium se compensaturum respondit. Episcopus autem ne nichil intemptatum omitteret, Judeum quendam, immo Judam qui episcopi loculos habebat, callide subornat, eumque velut ex mandato regis abbati summo studio commendat. At Judeus iudaica utens perfidia, nichil quod sui erat reliquum facere, singulos fratrum et maxime iuniores sollicitare, dein ab his qui ad abbatis auriculam erant, singula queque scitari, quae fratrum cum abbate concordia, quae prouidentia, quae ordinis obseruantia, quis denique rerum et personarum status per abbatis vel industriam esset, vel ignauiam, attentius indagare. At ubi nichil non laude dignum expiscari potuit, tandem animos sub uulpe latentes detexit, ipsumque locum cum omni integritate domino suo regali muniticentia contraditum esse propalauit. Quo audito, abbas homo librati consilii, spem uultu simulans, premit alto corde dolorem. Inter hec a rege Basileam euocatus, frequenti ut decebat comitatu et curiali apparatu profectus est. Ubi miles quidam in ipsa ciuitatis porta de aduentu intrantium curiosius exquirens, hec ait omnia iussu regis Adelberto episcopo tradita, in Saxoniam transferenda sunt. Quo rumore per ora omnium uolitante, difficile uisum est regi et episcopo tum cepta persequi, presertim cum nuncii ad apostolicam sedem super hoc directi, infecto negotio redierint. Nam dissidentibus inter se de apostolatu tunc etiam nouis partibus, nichil promouere poterant. Ea spe frustratus, rursum episcopus abbatem alia uia aggreditur, persuaso rege, exposci fecit ab abbate quoddam beneficium regio militi, ex quo fratrum plurima pendebat utilitas, sperans abbatem si iussis morem non gereret, regalem offensam incursurum. Abbas uero diu multumque renisus, ut episcopi laqueos euaderet, tandem fecit imperata, | accepta regis fide, numquam se vel aecclesiam suam simili vel prece vel precepto de cetero grauari. Post hec episcopus cum rege Saxoniam reuersus, absentia principum copiam nactus, uoti compos efficitur, laurishamensis ecclesia per solum soli traditur, abbas iterato ad regem Goslariae evocatur, idque per babenbergensem episcopum velut sub testimonio artius demandatur. Sed abbas nutu dei gravi tum ualitudine corporis decumbens, responsales pro se regi direxit, uixque paucorum dierum inducias obtinuit. Cumque die indicta adhuc infirmitate depressus, legatum excusandi gratia misisset, non solum non est admissus, sed etiam ignominiose repulsus. Quem e uestigio regalis aepistola per episcopum fabricata insequitur, ita continens.